در شرایط فعلی، فروشگاه های اینترنتی با اختصاص دادن حجم قابل توجهی از مبادلات تجاری ، جایگاه مهمی در اقتصاد کشور و زندگی روزمره بیشتر افراد جامعه داشته، به نحوی که اختلال در نحوه کار این فروشگاه ها موجب اختلال در زندگی روزمره شهروندان و نظم عمومی جامعه می گردد.؛ بنابراین طبیعی است که روش های شکایت از این نوع فروشگاه ها حداقل در برخی از اقسام، متفاوت از فروشگاه های شکل گرفته در جهان واقعی باشد.
به همین دلیل در این مقاله، به توضیح روش های شکایت از فروشگاه اینترنتی پرداخته؛ شکایت از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی، شکایت از طریق پلیس فتا و شکایت از طریق مرجع قضایی و نحوه و مراحل شکایت از پیج خرید و فروش را در هریک از این روش ها مورد بررسی و تحلیل حقوقی قرار خواهیم داد.
شکایت از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی
ورود اینترنت به زندگی روزمره بشر، بر تمام جوانب زندگی وی اثرگذار بوده و آن را با تغییرات گسترده ای مواجه ساخته است. یکی از مهم ترین نمونه این تغییرات، امکان فروش اینترنتی بوده که با شیوع بیماری کرونا در تمامی جهان، من جمله کشور ما رواج بیشتری یافته است.
امروزه، فروشگاه های اینترنتی با اختصاص دادن حجم قابل توجهی از مبادلات تجاری ، جایگاه مهمی در اقتصاد کشور و زندگی روزمره بیشتر افراد جامعه داشته، به نحوی که اختلال در نحوه کار این فروشگاه ها موجب اختلال در زندگی روزمره شهروندان و نظم عمومی جامعه می گردد.؛ بنابراین طبیعی است که روش ها و نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی از این نوع فروشگاه ها حداقل در برخی از اقسام، متفاوت از فروشگاه های شکل گرفته در جهان واقعی باشد.
هنگامی که صحبت از شکایت از فروشگاه های اینترنتی می شود، به جرات می توان گفت اولین طریق شکایت که به ذهن خطور می کند، سامانه نماد اعتماد الکترونیکی enamad.ir و یا سایت اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی بوده که به صورت تخصصی به منظور شکایت از فروشگاه های اینترنتی ایجاد شده اند .
نکته ای که باید به آن توجه شود آن است که برای اینکه بتوان از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی یا سایت اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی از یک فروشگاه اینترنتی شکایت کرد، لازم است که آن فروشگاه اینترنتی ، دارای نماد اعتماد الکترونیکی باشد و یا از اتحادیه، مجوز گرفته باشد.
چنانچه فروشگاهی که از آن خرید نموده اید ، کالای خریداری شده توسط شما را تحویل نداده یا از ارائه دیگر خدمات قانونی مانند پذیرش درخواست مرجوعی کالا خودداری نموده و آن فروشگاه اینترنتی، دارای نماد اعتماد الکترونیکی است ، نحوه و مراحل شکایت از پیج خرید و فروش اینترنتی به این صورت بوده که باید ابتدا به سامانه نماد اعتماد الکترونیکی به آدرس enamad.ir مراجعه نمایید. سپس با استفاده از گزینه ورود به سامانه ثبت شکایات، برای ثبت شکایت از فروشگاه اینترنتی مربوطه از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی اقدام نمایید.
شکایت از طریق پلیس فتا
در بخش قبل، روش شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی را توضیح دادیم. با این وجود، نکته ای که باید به آن توجه شود آن است که چنانچه شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق این روش انجام شود، در مواردی همچون خودداری از ارسال کالا ، طولانی شدن مدت زمان ارسال كالا و یا عدم پذیرش درخواست مرجوعی کالا از طریق مصالحه و میانجی گری برطرف شده و در غیر این صورت، شاکی به شکایت در مراجع قضایی هدایت می شود.
یکی دیگر از روش های شکایت از فروشگاه های اینترنتی ، شکایت از طریق پلیس فتا می باشد. پلیس فتا به صورت تخصصی ، تحقیقات مقدماتی جرایم رایانه ای را با ارجاع دادسرای جرایم رایانه ای انجام داده و نتیجه تحقیقات را برای مرجع صالح ارسال نماید.
در روش شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق پلیس فتا، نحوه و مراحل شکایت از پیج خرید و فروش اینترنتی به این صورت بوده که شاکی با ورود به صفحه پلیس فتا و با کلیک بر روی آیکون ثبت گزارش مردمی ،شکایت اینترنتی خود از جمله شکایت از جرم سرقت اینترنتی و شکایت از فروشگاه اینترنتی را ثبت و پیگیری نمایید .
نکته ای که باید به آن توجه نمود آن است که روش شکایت از فروشگاه اینترنتی از طریق پلیس فتا اختصاص به مواردی داشته که عمل فروشگاه اینترنتی، جرم بوده و دارای یک عنوان مجرمانه همچون کلاهبرداری اینترنتی باشد.
شکایت از طریق مرجع قضایی
علاوه بر دو روش شکایت از فروشگاه اینترنتی که در بخش های قبل توضیح داده شد، روش دیگری نیز برای شکایت از فروشگاه های اینترنتی وجود داشته که اگرچه نسبت به روش های قبلی ، مراحل طولانی تری داشته، اما به دلیل امکان اینکه اخذ یک حکم قضایی را داشته که از ضمانت اجرای قدرتمند اجرای حکم توسط اجرای احکام دادگستری برخوردار بوده، نسبت به دو روش قبل، کارآمدتر می باشد. .
نحوه و مراحل شکایت از پیج خرید و فروش اینترنتی از طریق مرجع قضایی، طبق مراحل زیر می باشد:
ابتدا شخص شاکی باید با در دست داشتن مدارک لازم از جمله کارت ملی و رسید واریز وجه و ..... به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده تا پس از ثبت شکواییه، این شکایت نامه از طریق دفتر مزبور برای دادسرای جرایم رایانه ای ارسال شود.
پس از وصول شکایت به دادسرا و ارجاع آن به شعبه، شعبه دادسرا دستور تحقیقات مقدماتی را صادر نموده و برای پلیس فتا ارسال می کند.
با اتمام تحقیقات مقدماتی ، چنانچه نظر دادسرا بر عدم وقوع جرم باشد، قرار منع تعقیب شکایت از فروشگاه اینترنتی را صادر می نماید؛ اما در صورتی که نظر دادسرا بر وقوع جرم باشد، با صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده را برای دادگاه کیفری دو ارسال می کند.
دادگاه کیفری پس از احضار طرفین و تشکیل جلسه دادرسی، مجددا به دلایل وقوع جرم رسیدگی کرده و در صورتی که نظر بر وقوع جرم داشته باشد، رای بر محکومیت کیفری صادر می کند. این رای ظرف 20 روز از ابلاغ قابل تجدید نظر خواهی در دادگاه تجدیدنظر استان می باشد.
نکته ای که در پایان باید به آن توجه نمود آن است که روش شکایت از فروشگاه اینترنتی از طریق دادسرا اختصاص به مواردی داشته که عمل فروشگاه اینترنتی، جرم بوده و دارای یک عنوان مجرمانه همچون کلاهبرداری اینترنتی باشد. بنابراین در مواردی که عمل فروشگاه اینترنتی، جرم نبوده، تنها می توان از طریق مراجعه به شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی، برای طرح دعوای حقوقی اقدام نمود.
