خلاصه کنوانسیون رم برای حمایت از اجراکنندگان، تولیدکنندگان آوانگاشتها و سازمانهای پخش (1961)
کنوانسیون رم حمایت از اجراها برای اجراکنندگان، فنوگرامها برای تولیدکنندگان فنوگرام و پخش رادیو-تلویزیونی برای سازمانهای پخش رادیو-تلویزیونی را تضمین میکند.
1- اجراکنندگان (اعم از بازیگران، خوانندگان، نوازندگان، رقاصان و اشخاصی که کارهای ادبی و هنری را اجرا میکنند) در برابر اقدامات خاصی که رضایت آنها را به همراه نداشته باشد، حمایت می شوند، مانند پخش صوتی-تصویری یا عرضه عمومی در اجرای زنده، ضبط اجرای زنده، تکثیر اثر ضبط شده، اگر اثر ابتدائاً بدون اجازه ضبط شده و یا ضبط به منظور خاصی متفاوت از آنچه برای آن رضایت داده شده، صورت گرفته باشد.
2- تولیدکنندگان فنوگرامها حق منع یا اجازه تکثیر مستقیم یا غیرمستقیم فنوگرامهایشان را دارند. در معاهده رم «فنوگرام» به معنای هر نوع تثبیت شنیداری صداهای یک اجرا یا سایر اصوات است. در موردی که فنوگرام با اهداف تجاری منتشر میشود (مانند پخش صوتی –تصویری یا عرضه به عموم به هر شکلی)، باید یک پاداش منصفانه توسط کابران به اجراکنندگان یا تولیدکنندگان فنوگرام یا هر دو آنها پرداخت شود. با اینحال، کشورهای عضو برای عمل نکردن به این قاعده یا محدود کردن اجرای آن آزاد هستند.
3- سازمانهای پخش رادیو-تلویزیونی اختیار دادن اجازه یا منع از برخی اقدامات را دارند. این اقدامات عموماً موارد زیر هستند: بازپخش برنامههای رادیو-تلویزیونی آنها، ضبط برنامههای پخش شده، تکثیر مجدد چنین ضبطهایی، پخش عمومی برنامههای تلویزیونی، اگر این عرضه عمومی در مناطقی بوده که باید مبالغی برای دریافت برنامه پرداخت میکردند.
کنوانسیون رم امکان تعیین برخی محدودیتها و استثنائات را نسبت به حقوق مذکور در قوانین ملی فراهم کرده است که این موارد عبارتند از: استفاده های شخصی، استفاده از قطعات کوتاه انتخابی برای گزارش اخبار روزمره، ضبط موقت توسط سازمانهای تولید و پخش صدا با بکارگیری امکانات خودشان در تولید صدا و پخش آن، استفاده صرفاً به منظور آموزش یا تحقیق علمی و سایر مواردی که قانون ملی استثنائاتی را بر حق کپیرایت در آثار هنری و ادبی قائل شده است. همچنین وقتی اجراکنندهای موافقت خود را برای ضبط شنیداری یا دیداری- شنیداری اجرایش اعلام میکند، دیگر قوانین مربوط به حقوق اجراکنندگان اعمال نمیگردد.
از نظر دوره حمایت، حمایت باید حداقل تا20 سال از پایان سالی که امور زیر اتفاق افتاده ادامه یابد: 1- انجام عمل ضبط، برای فنوگرام ها و اجراهای مرتبط به آن؛ 2- انجام اجراها، برای اجراهایی که در فنوگرامها ضبط نمی شوند؛ 3- پخش رادیو-تلویزیونی.
با اینحال، قوانین ملی به طور فزایندهای دوره حمایتی 50 ساله را برای فنوگرمها و اجراها مقرر میکنند.
وایپو به طور مشترک با سازمان بینالمللی کار و سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) برای اجرای کنوانسیون رم همکاری دارد. این سه سازمان دبیرخانه کمیته بینالدولی را به موجب کنوانسیون ایجاد کردند که شامل نمایندگان 12 کشور متعهد میباشد.
کنوانسیون هیچ مقررهای در مورد تأسیس اتحادیه یا تامین بودجه ندارد. کنوانسیون یک کمیته بینالدولی از کشورهای عضو ایجاد کرده که به موضوعات و مسایل مربوط به کنوانسیون میپردازد.
کنوانسیون برای الحاق کشورهای عضو کنوانسیون برن برای حمایت از آثار ادبی و هنری 1886 یا کنوانسیون جهانی کپیرایت باز است. اسناد تصویب و الحاق باید به دبیرکل سازمان ملل سپرده شود. کشورها میتوانند با اجرای مقررات خاص نسبت به رزرو کنوانسیون اقدام نمایند.